Sual: İlmin dindeki yeri nedir?
CEVAPKur’an-ı kerimde, bilenlerin, ilim sahibi olanların kıymetli olduğu bildiriliyor. Ama her ilim değil, faydalı ilim övülüyor. Faydalı ilmi, gerçek âlimlerin eserlerinden öğrenmek gerekir. Bir şiir:
İlimsiz bir şey olmaz, ilim her şeye baştır,
En karanlık yollarda, kıymetli arkadaştır.
İlim gibi yâr olmaz; dosttur o, ağyar olmaz,
Her şeyde zarar olsa, ilimde zarar olmaz.
Her insan ilme açtır, başında altın taçtır,
İlimsiz hayat olmaz, herkes ilme muhtaçtır.
İnsan malını korur, ilimse onu korur,
Cahillik susuzluktur, yeşil ağaçlar kurur.
İlim, uçsuz bucaksız bir deryayı andırır,
Âb-ı hayat suyudur, içeni canlandırır.
İlim çok kıymetlidir, çünkü Allah övüyor,
Bakın Resul-ü zîşan, ilim için ne diyor:
(Ara, ilmi her yerde, o yer Çin olsa bile,
İlim öğrenmek farzdır, kadına ve erkeğe.)
Bak şöyle buyuruyor hazret-i Ali ise:
(Köle olurum ona, kim bir harf öğretirse.)
Âlimler nebilerin, vârisleri olurlar,
Dinimizi bid’atten, yıkılmaktan korurlar.
Allah'a kulluk etmek, elbet ilimle olur,
Ancak doğru ilimle, amel eden kurtulur.
Âlimlerin bir sözü, yıllarca, bâki kalır,
Aşağıda olanı, yükseklere kaldırır.
Âlimin bir nazarı, bulunmaz hazinedir,
Bir sohbeti, yıllarca, bitmez kütüphanedir.
Şimdi âlim bulmak zor, o hâlde ne yapmalı?
Onların kitabını, severek okumalı!
Kitap, altın bir kafes, ilim içinde kuştur,
Kafese sahip olan, kuşa mâlik olmuştur.
Yanlış kitap okunmaz, doğrusunu bulmalı,
İlk okunacak kitap, Tam İlmihal olmalı.
Sonra da okunmalı, Mektubat-ı Rabbanî,
Feyizlerle doldurur, aydınlatır insanı.
Fıkıh, ilm-i kelam ve tasavvuf birleşmiştir,
Kalbi temizleyen nur, orada yerleşmiştir.
Sanki binbir çiçekten bal gibi süzülmüştür,
Nice mühim mesele, orada çözülmüştür.
Hepsi Mektubat’ta ve tercümesinde vardır,
İhmal etmeden oku, onsuz ilim noksandır.
Bu kitapları okuyan, gençtir veya ihtiyar,
Kavuşur nimetlere, olur elbet bahtiyar.
CEVAPKur’an-ı kerimde, bilenlerin, ilim sahibi olanların kıymetli olduğu bildiriliyor. Ama her ilim değil, faydalı ilim övülüyor. Faydalı ilmi, gerçek âlimlerin eserlerinden öğrenmek gerekir. Bir şiir:
İlimsiz bir şey olmaz, ilim her şeye baştır,
En karanlık yollarda, kıymetli arkadaştır.
İlim gibi yâr olmaz; dosttur o, ağyar olmaz,
Her şeyde zarar olsa, ilimde zarar olmaz.
Her insan ilme açtır, başında altın taçtır,
İlimsiz hayat olmaz, herkes ilme muhtaçtır.
İnsan malını korur, ilimse onu korur,
Cahillik susuzluktur, yeşil ağaçlar kurur.
İlim, uçsuz bucaksız bir deryayı andırır,
Âb-ı hayat suyudur, içeni canlandırır.
İlim çok kıymetlidir, çünkü Allah övüyor,
Bakın Resul-ü zîşan, ilim için ne diyor:
(Ara, ilmi her yerde, o yer Çin olsa bile,
İlim öğrenmek farzdır, kadına ve erkeğe.)
Bak şöyle buyuruyor hazret-i Ali ise:
(Köle olurum ona, kim bir harf öğretirse.)
Âlimler nebilerin, vârisleri olurlar,
Dinimizi bid’atten, yıkılmaktan korurlar.
Allah'a kulluk etmek, elbet ilimle olur,
Ancak doğru ilimle, amel eden kurtulur.
Âlimlerin bir sözü, yıllarca, bâki kalır,
Aşağıda olanı, yükseklere kaldırır.
Âlimin bir nazarı, bulunmaz hazinedir,
Bir sohbeti, yıllarca, bitmez kütüphanedir.
Şimdi âlim bulmak zor, o hâlde ne yapmalı?
Onların kitabını, severek okumalı!
Kitap, altın bir kafes, ilim içinde kuştur,
Kafese sahip olan, kuşa mâlik olmuştur.
Yanlış kitap okunmaz, doğrusunu bulmalı,
İlk okunacak kitap, Tam İlmihal olmalı.
Sonra da okunmalı, Mektubat-ı Rabbanî,
Feyizlerle doldurur, aydınlatır insanı.
Fıkıh, ilm-i kelam ve tasavvuf birleşmiştir,
Kalbi temizleyen nur, orada yerleşmiştir.
Sanki binbir çiçekten bal gibi süzülmüştür,
Nice mühim mesele, orada çözülmüştür.
Hepsi Mektubat’ta ve tercümesinde vardır,
İhmal etmeden oku, onsuz ilim noksandır.
Bu kitapları okuyan, gençtir veya ihtiyar,
Kavuşur nimetlere, olur elbet bahtiyar.
Yorumlar